De Grove Den (Pinus sylvestris) - Leverancier van Grenenhout
De grove den (Pinus sylvestris) is een karakteristieke naaldboom uit de dennenfamilie (Pinaceae). Deze veelzijdige boom, vroeger ook bekend als mastboom of pijnboom, heeft een rijke historie in zowel de Nederlandse bosbouw als de houtindustrie. Het hout van de grove den staat bekend als grenenhout of in Engelstalige landen als 'European redwood'.
Onderscheidende Kenmerken
- Naalden staan in paren op korte loten
- Grijsgroene, gedraaide naalden tot 8 cm lang
- Kenmerkende penwortel voor diepe wateropname
- Hoogte van 25-35 meter
- Leeftijd tot wel 700 jaar (Zweden)
Grove Den in zijn natuurlijke habitat
Botanische Eigenschappen
Karakteristieke naalden van de grove den
Groei en Ontwikkeling
- Jonge bomen: kegelvormige kroon
- Oudere bomen: schermvormige kroon
- Schors: glad en grijsgeel bij jonge bomen
- Oudere schors: ruwe plaatvormige structuur
- Kegels: groen naar donkergrijsbruin, tot 7 cm
Wist je dat?
In Zweden staat een grove den die meer dan 700 jaar oud is, hoewel de boom in bosbouw meestal na 80-120 jaar wordt gekapt.
Grenenhout: Kenmerken en Toepassingen
Grenenhout planken tonen de karakteristieke structuur
Het hout van de grove den, bekend als grenenhout, kent diverse toepassingen:
- Traditioneel gebruikt als mijnhout
- Bron van terpentijnolie, hars en teer
- Terpentijnolie voor verdunning van verf
- Noord-Europese colofonium uit de hars
- Constructiehout voor diverse toepassingen
"De grove den is niet alleen een belangrijke houtleverancier, maar speelde ook een cruciale rol bij het tegengaan van zandverstuivingen in Nederland."
Verspreiding en Habitat
De grove den kent een uitgebreid verspreidingsgebied:
- Vrijwel geheel Europa (uitgezonderd westkust Frankrijk, Zuid-Spanje)
- Centraal-Azië tot aan de Himalaya
- Noord-China
- Groeit tot 2000 meter hoogte in bergen
Nederlandse Context
In Nederland heeft de grove den een bijzondere geschiedenis:
- 12.000 jaar inheems na laatste ijstijd
- Oorspronkelijke populatie verdwenen door ontginning
- Herintroductie met buitenlands plantgoed
- Mastbos (1515): oudste aangeplante dennenbos
- Grote aanplant in 19e eeuw op heidevelden
- Beslaat nu 1049 km² Nederlands bosgebied